سهم فارس از جنگل‌های کشور، رقم قابل توجهی است به طوریکه از نظر وسعت، این استان بیشترین میزان مناطق جنگلی را به خود اختصاص داده و عمده پوشش گیاهی در مناطق جنگلی را بلوط شامل می‌شود، درختانی که اکنون بخشی از آنها در غرب فارس درگیر آفت شده و مرگی تدریجی را تجربه می‌کنند.
بنابر اعلام رسمی مسئولان منابع طبیعی فارس، ۲.۲ میلیون هکتار از مساحت ۱۲.۴ میلیون هکتاری این استان را مناطق جنگلی به خود اختصاص داده است، سهمی که حدود ۱۸ درصد از کل مساحت فارس را شامل می‌شود و بخشی از آن در محدوده شهرستان‌های سپیدان، نورآباد، ممسنی و رستم، هم مرز با استان کهکیلویه و بویراحمد است.
همواره جنگل‌های بلوط در سراسر فارس با مصائبی به ویژه جنگل‌خواران، غارتگران چوب و تولیدکنندگان غیرمجاز ذغال و … مواجه بوده و اکنون، آفت پروانه برگخوار سفید بلوط، دامن‌گیر آن شده است؛ آفتی که جزئی از اکوسیستم جنگلی محسوب می‌شود و اگر تدابیر مدیریتی و حفاظتی در زمان مناسب به کارگرفته نشود، طغیانش، دردسرساز خواهد بود.
به دنبال انعکاس اخباری مبنی بر خشکیدن بلوط‌ها در مناطق زاگرسی استان کهکیلویه و بویراحمد، اکنون شاهد گسترش آفت زدگی بلوط‌ها در محدوده شهرستان رستم و نقاط هم مرز با کهکیلویه هستیم و بیم آن می‌رود که “پروانه سفید برگخوار” به سایر نقاط فارس خصوصا مناطق متراکم جنگلی در محدوده‌های غرب، جنوب غربی، مرکز و شرق فارس هم تسری یافته و درختان کهنسال این مناطق را با خطر خشکیدن مواجه کند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس درخصوص بروز این مشکل و اقدامات مقابله‌ای انجام شده در منطقه غربی استان گفت: آفت برگ خوار سفید بلوط جزو اکوسیستم جنگل‌های زاگراس است، منتهی به واسطه برخی شرایط آب و هوایی طغیان می‌کند و در دو سال اخیر هم شاهد این مسئله بوده‌ایم.
عبدالحسین صمدنژاد گفت: علت اصلی بروز و طغیان این آفت، نداشتن یک زمستان بسیار سرد است؛ زیرا زمستان سرد باعث می‌شود جمعیت مادری آن کنترل شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس با بیان اینکه سال گذشته حدود ۴۰۰ هکتار از جنگل‌های استان به این آفت آلوده شد، گفت: این اداره از سوم فروردین ماه امسال پایش و محلول پاشی را در سطح ۸۰۰ هکتار در دو مرحله آغاز و با این آفت مقابله کرد.
صمدنژاد اظهار کرد: امروز شاهد نسل سوم این آفت هستیم و به دلیل اینکه هوا رو به گرماست این آفات از دشت به سمت ارتفاعات حرکت می‌کنند و عملیات سوم نیز برای مهار آغاز شده است.
او خاطرنشان کرد که در حال حاضر با همکاری مرکز تحقیقات در تلاش هستیم تا بتوانیم از آفت‌های طبیعی مخالف این گونه استفاده کنیم، اما این مهم زمان‌بر است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس بیان کرد: به دلیل هم‌جوار بودن با استان‌های کهکیلویه و بویراحمد که سطح آلودگی‌ها در آن مناطق بالا بوده و امکان مهار مناسب آفت برگ‌خوارسفید بلوط در آنجام مهیا نشده، تلاش‌های ما در فارس هم دچار آسیب شده و نتیجه مطلوبی ندارد.
صمدنژاد با ذکر این مطلب که اقدامات اثر بخشی در راستای مقابله با این آفت انجام شده و همچنان تداوم دارد، خاطرنشان کرد: امکان استفاده از سموم شیمیایی وجود ندارد بنابراین به جای آن از محلول‌های بیولوژیکی استفاده می‌کنیم.
به گزارش آرمان گرد، بعد از خشکیدن تالاب‌های پریشان، کافتر، ارژن، بختگان و …. که منجر به تغییرات شدید اقلیمی و از بین رفتن بخش مهمی از اراضی کشاورزی دیم و مواجهه استان فارس با ریزگردها و دیگر مشکلات زیست محیطی شد، حالا طغیان برگ خوار سفید بلوط، دامن‌گیر محیط زیست شده و جنگل‌های بلوط را در معرض مخاطره قرار داده است.
اکنون و با توجه به وجود پهنه‌های جنگلی در استان‌های مختلف و همجواری این مناطق، به ویژه در ۲ استان کهکیلویه و بویراحمد و فارس، شاید همکاری بین ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری این ۲ استان و حتی همراهی مدیریت بحران استانداری‌ها و بسترسازی برای استفاده مطلوبتر از دانش، توان تخصصی و تجهیزاتی، در مقابله با این آفت فراهم شود.
به گزارش آرمان گرد، بلوط، بادام، ارس، شن، ارژن، جغجغک و شیر خشت از گونه‌های شاخص در منطقه زاگرس، بنه، بادام، زالزالک، تنگرس، ارژن، و زبان گنجشک از گونه‌های بارز در منطقه ایران-تورانی و کنار، کهور ایرانی و استبرق از مهمترین گونه‌های جنگلی موجود در ناحیه رویشی خلیجی – عمانی استان فارس به شمار می‌روند.
در این بین، جنگل‌های زاگرسی بالغ بر ۳۷ درصد کل جنگل‌های فارس، را شامل می‌شود، مناطقی که کارکردها و ویژگی‌های مختلفی نظیر کنترل آب‌های سطحی و تغذیه منابع آب زیرزمینی، جلوگیری از آلودگی هوا با جذب گرد و غبار و تولید اکسیژن، ممانعت از فرسایش خاک، تلطیف و تعدیل آب و هوا، کربن‌گیری و اکسیژن افزایی و تقویت زمین در برابر لغزش و رانش و فرونشست و … داشته و این‌ها همه جدای از اثرات مستقیم و غیرمستقیم اقتصادی برای ساکنان بومی و غیربومی است.
جنگل‌ها نقشی غیرقابل انکار در چرخه اکوسیستم ایفا کرده و محل زندگی جانوران مختلف اعم از حیوانات گوشتخوار، علفخوار، جوندگان، خزندگان و پرندگان و حشراتی ست که هر کدام حلقه‌ای از زنجیره اکوسیستم را تشکیل می‌دهند و بروز گسست در دامنه‌های جنگلی و خشکیدن درختان این مناطق، به معنای جدا شدن حلقه مهمی از چرخه زندگی طبیعی و بروز عوارض و عواقب متعدد ودهشتناکی است.
انتهای پیام
